Thuốc tránh thai khẩn cấp là một phương pháp quan trọng giúp phụ nữ ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi phương pháp tránh thai bị thất bại. Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần được thực hiện đúng cách và đúng thời điểm để đạt được hiệu quả cao nhất. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại thuốc tránh thai khẩn cấp, tác dụng và lưu ý khi sử dụng.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một loại thuốc có tác dụng ngăn ngừa hoặc trì hoãn quá trình thụ thai nếu được sử dụng trong một thời gian ngắn sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi có sự cố với phương pháp tránh thai khác (như rách bao cao su, quên uống thuốc tránh thai hàng ngày…). Thuốc hoạt động chủ yếu bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng, ngăn không cho tinh trùng gặp trứng hoặc thay đổi môi trường tử cung để ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến
Hiện nay, có hai loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến trên thị trường:
2.1. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Levonorgestrel
Loại thuốc này chứa hormone levonorgestrel, một loại progestin tổng hợp có tác dụng ngăn ngừa sự rụng trứng, làm đặc dịch nhầy cổ tử cung để ngăn cản tinh trùng xâm nhập vào tử cung và làm thay đổi niêm mạc tử cung, từ đó ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Một trong những sản phẩm phổ biến của nhóm này là Postinor. Thuốc này có hiệu quả cao nhất khi sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ giảm dần nếu thời gian sử dụng thuốc càng lâu.
2.2. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Ulipristal Acetate
Ulipristal Acetate là thành phần hoạt chất trong một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp như ellaOne. Thuốc này có thể sử dụng hiệu quả trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ, giúp kéo dài thời gian sử dụng so với loại chứa Levonorgestrel. Ulipristal Acetate có tác dụng ngăn chặn hoặc trì hoãn sự rụng trứng, điều này giúp giảm khả năng mang thai nếu thuốc được sử dụng đúng cách.
3. Tác dụng và hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng ngăn ngừa mang thai khi sử dụng đúng thời gian và cách thức. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc không phải là 100%. Theo nghiên cứu, nếu sử dụng trong vòng 24 giờ sau quan hệ, thuốc có thể đạt hiệu quả lên đến 95%. Tuy nhiên, nếu sử dụng vào ngày thứ 3 hoặc thứ 5, hiệu quả sẽ giảm đi đáng kể.
Ngoài ra, thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng phá thai nếu trứng đã được thụ tinh và làm tổ trong tử cung. Nó chỉ có tác dụng ngừa thai nếu sử dụng trước khi trứng được thụ tinh hoặc làm tổ.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giúp giảm thiểu rủi ro mang thai ngoài ý muốn, nhưng việc sử dụng thuốc này không nên trở thành phương pháp tránh thai chính thức vì nó không được khuyến khích dùng quá thường xuyên. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Sử dụng đúng thời gian: Thuốc cần được sử dụng càng sớm càng tốt sau quan hệ tình dục không bảo vệ để đạt hiệu quả cao nhất. Tránh sử dụng thuốc khi đã quá lâu (quá 5 ngày).
- Không sử dụng quá thường xuyên: Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là phương pháp tránh thai thường xuyên và không bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây qua đường tình dục. Việc sử dụng thuốc khẩn cấp quá nhiều có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
- Tác dụng phụ: Một số tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp bao gồm buồn nôn, mệt mỏi, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, đau đầu… Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường không kéo dài lâu.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ, đặc biệt là nếu bạn có vấn đề về sức khỏe như rối loạn nội tiết tố hay các bệnh lý liên quan đến tim mạch.
5. Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hữu ích trong trường hợp cần ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này cần tuân thủ đúng hướng dẫn và không nên lạm dụng quá mức. Để đảm bảo hiệu quả và bảo vệ sức khỏe sinh sản, bạn nên tìm hiểu kỹ thông tin và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
